Yahudilik Nedir?

İçindekiler

• Yahudilik Hakkında Genel Bilgi
• Yahudilik Tarihçesi
• Yahudi İnançları
• Tevrat Nedir?
• Yahudi Törenleri ve Kutlamaları
• Yahudi Toplumunun Özellikleri
• Yahudilik ve Diğer Dinler Arasındaki Farklar

1. Yahudilik Hakkında Genel Bilgi

Yahudilik, dünyanın en eski monoteistik dinlerinden biridir ve kökenleri M.Ö. 2. binyıla kadar uzanır. Yahudilik, Musevilik veya İbrani din olarak da bilinir. Yahudiler, dünya genelinde farklı toplumlarda ve kültürlerde yaşayan bir etnik ve dini grup olarak tanımlanır. Yahudi inançları, kutsal kitapları olan Tevrat’a dayanır ve bu kitapta Tanrı’nın emirlerinin ve Yahudi halkının tarihini anlatan hikayelerin bulunur.

1.1 Yahudi Halkının Kökenleri

Yahudi halkının kökenleri, İbrahim’e dayandığına inanılır. İbrahim, Tanrı tarafından seçilen bir peygamberdir ve Yahudilik, İbrahim’in soyundan gelen insanlar arasında yayılmıştır. İlk Yahudi kökenleri, İbrahim’in oğulları İshak ve Yakup’a dayanır. Yakup’un 12 oğlu, İsrailoğulları olarak adlandırılan 12 kabileye ayrıldı ve İsrailoğulları da günümüzdeki Yahudi halkının temelini oluşturur.

1.1.1 İsrailoğullarının Mısır’daki Sürgünü

İsrailoğulları, M.Ö. 13. yüzyılda Mısır’da köle olarak yaşamaya zorlandı. Bu dönem, İsrailoğulları’nın Hristiyanlıkta bildikleri Büyük Sürgün olarak bilinir. Sürgün döneminden sonra İsrailoğulları, Mısır’dan kaçarak Kutsal Topraklar olarak adlandırılan bölgeye yerleştiler.

1.2 Yahudi İnançları

Yahudilikte Tanrı’ya inanmak temeldir. Yahudilikteki temel inanç noktaları şunlardır:

• Monoteizm: Yahudilik, tek bir tanrı olan YHWH’ye inanır. YHWH, Yahudilikte Tanrı’nın adıdır ve başka ilahlar kabul edilmez.
• Torah: Yahudilikte kutsal kitap olan Tevrat’a büyük önem verilir. Tevrat, Tanrı’nın emirlerini içerir ve Yahudi halkının tarihini anlatır.
• Mesih Beklentisi: Yahudilikte, gelecekte bir Mesih’in geleceği ve dünyayı kurtaracağı inancı vardır. Yahudi inancına göre, Mesih İsrailoğulları’nı toplayacak ve dünyada barışı sağlayacaktır.
• Hayırseverlik: Yahudilik, sadaka vermek ve insanlara yardım etmek gibi hayırseverlik değerlerini teşvik eder.

2. Yahudilik Tarihçesi

Yahudilik, binlerce yıl önce İsrailoğulları’nın Mısır’daki sürgününden köklerini almıştır. Tarih boyunca Yahudiler, farklı medeniyetler altında yaşadılar ve sürgünlere maruz kaldılar. Özellikle Romalılar tarafından M.S. 70 yılında Kudüs’ün yıkılması ve İkinci Tapınak’ın yok edilmesi, Yahudilerin daha fazla sürgün yaşamasına sebep oldu. Bu dönemde Yahudi halkı, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’ya dağıldı.

Yahudilik tarihindeki diğer önemli olaylar şunlardır:

• M.S. 7. yüzyılda İslam’ın doğuşuyla Kudüs, Müslüman hükümetlerin kontrolü altına girdi.
• 11. yüzyılda Haçlı Seferleri sırasında Yahudilere zulüm edildi.
• 1492’de İspanya’da Yahudilere karşı zulüm ve İspanyol Engizisyonu gerçekleştirildi.
• 19. yüzyılda Yahudiler, Avrupa’da eşitlik ve vatandaşlık hakları için mücadele ettiler.
• 20. yüzyılda Holokost zamanında Yahudilere yönelik soykırım gerçekleştirildi.

3. Yahudi İnançları

Yahudilikte, Tevrat’a dayanan bir dizi inanç ve ritüel bulunur. İnanç sistemleri Yahudi Toplumu içerisinde farklılık gösterebilir, ancak bazı ortak inançlar şunlardır:

• Bir Tanrı’ya inanmak ve onun emirlerine uygun hareket etmek.
• Tora’yı kutsal kitap olarak kabul etmek ve onun emirlerini izlemek.
• Şabat gününü kutsal saymak ve çalışmayı durdurmak.
• Koşer gıda kurallarına uygun beslenmek.
• Tehillim (Mezmurlar) gibi duaları okumak.
• Yahudi takvimindeki bayramları ve törenleri kutlamak.

3.1 Tevrat Nedir?

Yahudilikte, Tevrat kutsal kitap olarak kabul edilir. Tevrat, Tanrı’nın emirlerini ve Yahudi halkının tarihini anlatan beş kitaptan oluşur: Yaratılış, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye. Tevrat, Yahudiler için kutsal bir metindir ve Şabat gününde sinagoglarda okunur. Tevrat aynı zamanda Hristiyanlık ve İslam’da da saygın bir kutsal kitap olarak kabul edilir.

4. Yahudi Törenleri ve Kutlamaları

Yahudilikte birçok dini tören ve kutlama vardır. Bunlar arasında en önemlileri şunlardır:

• Bar/Bat Mitsva
• Yahudi Düğünleri
• Pesah
• Rosh Aşana
• Yom Kippur
• Şabat

5. Yahudi Toplumunun Özellikleri

Yahudi toplumu, özel bir dini ve kültürel kimliğe sahip olan insanlardan oluşur. İşte Yahudi toplumunun bazı özellikleri:

• Yahudi halkı, dünya genelinde farklı ülkelerde ve toplumlarda yaşar.
• Yahudilik, matrilineal bir dini geçiş sistemine sahiptir, yani bir anne Yahudiyse çocuğu da otomatik olarak Yahudi kabul edilir.
• Yahudi toplumu yüksek değerlere sahip olup, eğitim ve bilime büyük önem verir.
• Yahudilikte aile, dinin merkezindedir ve aile birliği önemlidir.
• Yahudi halkı, iyi niyetin ve başkalarına yardım etmenin önemini vurgular.

6. Yahudilik ve Diğer Dinler Arasındaki Farklar

Yahudilik, diğer monoteistik dinlerden bazı farklılıklar içerir. Örneğin:

• Yahudilikte Tanrı’ya tek bir isimle (YHWH) atıfta bulunulurken, Hristiyanlıkta ve İslam’da farklı isimler ve tanımlamalar kullanılır.
• Yahudilikte Mesih beklentisi vardır, ancak Hristiyanlıkta Mesih, İsa olarak bilinir ve İslam’dasahih hadislerde kıyamet gününde döneceği dile getirilmiştir.
• Yahudilikte, kutsal kitap Tevrat’a büyük önem verilirken, Hıristiyanlıkta İncil ve İslam’da Kuran kutsal kitap olarak kabul edilir.
• Yahudilikte, İsrailoğulları’na ait olan Kudüs ve Batı Duvarı gibi kutsal yerler önemlidir. Hristiyanlıkta Kudüs’te İsa’nın çarmıha gerildiği Kutsal Çarmıh ve Müslümanlıkta Mescid-i Aksa önemli yerlerdir.

Sonuç

Yahudilik, dünyanın en eski monoteistik dinlerinden biridir ve Yahudi halkının kökenleri M.Ö. 2. binyıla kadar uzanır. Yahudilik, Tevrat’a dayanan bir dizi inanç ve ritüelden oluşur. Yahudi toplumu, yüksek değerlere sahip bir toplum olarak bilinir ve Yahudi halkı, dünya genelinde farklı toplumlar ve kültürler içinde yaşar. Yahudilik, diğer monoteistik dinlerden bazı farklılıklar içerir ve yüzyıllar boyunca tarihi olaylar ve sürgünler yaşamıştır.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Yahudilik nedir?

Yahudilik, dünyanın en eski monoteistik dinlerinden biridir ve Yahudi halkının dinidir. Temeli Tevrat’a dayanır ve Yahudiler arasında bir etnik ve dini kimlik oluşturur.

2. Yahudilikte hangi kutsal kitap kullanılır?

Yahudilikte kutsal kitap olarak Tevrat kullanılır. Tevrat, Tanrı’nın emirlerini ve Yahudi halkının tarihini anlatır.

3. Yahudilikte neye inanılır?

Yahudilikte inanç, tek bir Tanrı’ya, Tora’nın önemine ve gelecekte bir Mesih’in geleceğine dayanır. Hayırseverlik ve kutsal günlerin kutlanması da önemli inanç noktalarıdır.

4. Yahudilikte hangi bayramlar kutlanır?

Yahudilikte birçok bayram ve tören kutlanır. Bunlar arasında Pesah, Rosh Aşana, Yom Kippur ve Şabat gibi bayramlar vardır.

5. Yahudilik ve Hristiyanlık arasındaki farklar nelerdir?

Yahudilikte, Tanrı’ya tek bir isimle atıfta bulunulurken, Hristiyanlıkta İsa Mesih’e inanılır ve İslam’da farklı bir peygamber olan Muhammed’e tapılır. Kutsal kitaplar ve kutsal yerler açısından da farklılıklar mevcuttur.

6. Yahudilik tarihinde hangi önemli olaylar yaşanmıştır?

Yahudilik tarihinde İsrailoğulları’nın Mısır’daki sürgünü, Kudüs’ün yıkılması ve İkinci Tapınak’ın yok edilmesi, Haçlı Seferl